Thuần Chấn

51. Quẻ Chấn – 震 (Zhèn) – Sấm Động, Khởi Phát

Thuộc loại: Quẻ Hung – Cảnh Báo và Thức Tỉnh

Thượng quái: ☳ (Chấn) – Sấm
Hạ quái: ☳ (Chấn) – Sấm

Thoán từ

震: 亨, 震来虩虩, 笑言啞啞, 震驚百里, 不喪匕鬯.

Quẻ Chấn tượng cho sấm sét, sự bất ngờ, chấn động. Đầu tiên là sợ hãi, nhưng qua được thì hanh thông. Chấn động có thể làm ta rúng động, nhưng không làm mất đi đạo, lễ, và tâm chính.

Giảng nghĩa

Thế quẻ: cả trên và dưới đều Chấn – sấm trên sấm dưới, tượng trưng cho một sự kiện lớn, gây rung chuyển. Đây là thử thách mạnh, buộc người quân tử phải tỉnh thức, kiểm định nội lực, không để bản thân bị cuốn vào hỗn loạn.

Thoán truyện

“震亨, 震来虩虩, 笑言啞啞.”

Khi sấm động, lúc đầu hoảng loạn, nhưng vượt qua rồi sẽ bật cười. Ý nói: thử thách là để rèn tâm. Quân tử thấy Chấn thì giữ tĩnh, giữ gốc, không mất đạo, sau sẽ được hanh thông.

Đại tượng truyện

“洊雷, 震. 君子以恐懼修省.”

Sấm liên tiếp, tượng rung động trời đất. Quân tử thấy vậy thì tự kiểm điểm, trui rèn bản thân, chuẩn bị trước mọi tình huống.

Hào từ

• Sơ cửu: “Chấn động, rơi rớt lặt vặt, không lỗi.” – Khi biến động đến, chấp nhận mất nhỏ để giữ đại cục.
• Lục nhị: “Chấn đến, vấp ngã, cười mà tiếp tục.” – Dù thất bại, vẫn giữ tâm an định, không bỏ đường.
• Lục tam: “Chấn phát đến ba lần, lo sợ, cuối cùng cát.” – Liên tiếp thử thách, nhưng nếu bền tâm thì hóa lành.
• Cửu tứ: “Chấn động khắp nơi, trăm dặm run rẩy.” – Đại biến động, cần giữ vững trung tâm.
• Lục ngũ: “Chấn đến, nghiêng ngả, cuối cùng vô hại.” – Thời điểm nguy, nhưng nếu chính tâm sẽ thoát.
• Thượng lục: “Chấn động cực điểm, nhìn lại bình an.” – Khi đạt cực hung, mọi sự bắt đầu chuyển lành.

Ứng dụng

Quẻ Chấn báo trước sự kiện bất ngờ, có thể liên quan đến gia đạo, công việc, hoặc thân thể. Dù vậy, không sợ động, chỉ sợ tâm bất định. Trong công việc, hãy chuẩn bị kế hoạch dự phòng. Trong quan hệ, đừng để cảm xúc lấn át lý trí. Trong tu luyện, đây là lúc rèn định lực, lấy tĩnh chế động.

Lời khuyên

Chấn dạy rằng: “Trời có sấm để thức tỉnh muôn loài”. Hãy xem mọi biến động như lời nhắc của Đạo – giữ tâm như đỉnh núi, để sấm động mà lòng không động.